Skip to main content

चैते दशैंमा सराएँ


पाल्पा, चैते दशैंको अवसर पारेर जिल्लfको पालुंङ मैनादी गाविसको कालीका देवीको मन्दिरमा सराएँ निकालियो।
हरेक वर्ष चैत्र दशैंको अष्टमीको दिन यो मन्दिरमा मान्छे भेला भएर पुजापाठ गरि त्यहाँ पहिल्यै देखि जम्मा पारिएका खुँडा तरबार लिएर जात्रा निकाल्ने चलन छ। जात्रामा पुरुषहरूले खुँडा नचाउँदै मन्दिर वरपर परिक्रमा गर्ने र गाउँले पुरै मिलेर भजन गाउने र नाँच्ने गर्छन्। सराएँ भनेको विजय उत्सव हो।
किंवदन्ती अनुसार अहिले कालिका देवीको मन्दिर भएको ठाउँमा पहिला एउटा स्वामीको रुख थियो। त्यो ढलेको ४ वर्ष पछि बिस्तारै फेरी पलाउन सुरु गरेको र पछि एकाएक त्यहाँबाट उठेको देखेपछि गाउँलेले त्यहाँ देवीको शक्ति भएको विश्वास गरि मन्दिर थापना गरेर पुजापाठ सुरु गरेको मैनादी हर्कुडाँडाका युद्धराज गैरेले बताएँ। कोही कोहीले भुवन पोखरी पाल्पामा रहेको रैनादेवी पनि त्यहाँ आएकी विश्वास गर्छन्। पहिला कान्ता भन्ने जोगि आएर त्यस मन्दिरलाई संरक्षण गर्न सुरु गरेकाले यसलाई कान्ता आश्रम पनि भनिने गैरेले बताए।

'सराएँ जात्रा २०४५ सालबाट निकाल्न सुरु गरिएको हो,' कालीका मन्दिरको पर्यटन प्रवद्धन समितिका अध्यक्ष डिल्लीराम नेपालले भने।  उनका अनुसार पहिला बाइसे चौबिसे राजाका पालामा यसैगरि दशैंका बेलामा त्यहाँ हतियार प्रदर्शन गर्ने चलन थियो।
मन्दिरलाई अल्लि व्यवस्थीत पारेर लैजाने शिलशिलामा अघिल्लो साल पर्यटन मन्त्रालयको केही आर्थिक सहयोग र स्थानीय श्रमदानमा त्यहाँ बार बन्धन गरेर पाटी बनाइएको थियो। …अब देवीको मन्दिरलाई पुनः निर्माण गरि धार्मिक पर्यटकीय स्थलको रुपमा विकाश गर्ने योजना छ,' नेपालले भने,' हामीले मन्त्रालयमा फेरि ताकेता गर्दैछौं।'

Comments

Popular posts from this blog

लुते प्रशासन,लुरे लोकतन्त्र

प्रशासन लुतेकुकुर जस्तो भएको छ । नारा लगाउँदै हिडेका चार जना बन्दकर्ताहरूलाई गाडी सहित आएको दश जना पुलिसहरूले पहरा दिइराखेका थिए । उनीहरू भर्खरै मेरो कोठा अघिल्तिरबाट गए । ती चार जनाको डरमा यहाँ वरपरका चालीस भन्दा बढी सटरहरू ह्वार ह्वारति बन्द गरिए । न यो देश ती नाइके कहलिएकाहरूले कमाएका थिए, न उनीहरूको नुन खाएर हामी तंग्रिएका थिषैं । जुनसुकै पाटी किननहोस्, तिनीहरूलाई बन्द गर्ने अधिकार छैन र हामीलाई हामीले तिरेको करले बनाएको बाटोमा खुलेआम सवारी साधन चलाउने अधिकार छ । पसल खोल्ने अधिकार छ । व्यापार गर्ने अधिकार छ । तर खै अधिकारको सुरक्षा ? यहाँ त कुर्ची जोगाउनका लागि दलाल, घुसखोरी, दादागीरी चन्दागीरी र झण्डागिरी गर्नेहरूको मात्र सुरक्षा हुन थालेको छ । मेरो देशमा लोकतन्त्र आएर के भो त ? 

एउटा खाली पाना

  एउटा खाली पाना जसमा कोरिन सक्थ्योे करौडा तालीका कविता एउटा खाली पाना जसमा बन्न सक्थ्योे अरबौं बिम्बका चित्र जबरजस्ती आगोमा फालियो एउटा खाली पाना जसले काँधमा थाप्न सक्थ्यो यो देशको भविष्य भर्खरै खरानी भयो एउटा खाली पाना एउटी निर्मला एउटी पुष्पा एउटी माया तपाई कै छोरी, दिदी,  बहिनी, चेली उहि, एउटा खाली पाना ।

मोबाइलको साटो पुस्तक

बाल मनोविज्ञानमा आधारित भएर लेख्नु आफैमा जटिल र चुनौती पुर्ण छ  । त्यसैमाथि सबै भन्दा सरल बनाउँनु पर्ने विषय पनि यहि रहेछ । बाल मस्तिस्कको सोचाइको धरातल फराकिलो बनाउँने  प्रयास म सधैं जारी नै राख्नेछु । बालबालिकाहरुलाइ आज राम्रा पुस्तक पढ्न दिँदा भोलीका दिनमा उनीहरुले रचनात्मक काम गर्न सक्छन् । हामी सबैले पढ्ने र पढाउँने बातावरण बनाउँन मद्दत गरौं । मेरा यी रचनाहरुमा चित्र कोरेर सुन्दर बनाइदिने नागरिक दैनिकका Dewen दाई र Yuwak जी, भाषामा सघाउने Shekhar दाई अनि प्रकाशनमा ल्याउँने Sangrila Book का Mani जीलाई धेरै धेरै धन्यवाद । म अछाम नपुगेको भए सायद यो बालकथा अाउँदैन्थ्यो होला । सन् २००९ मा Room to Read Nepal को कथा कार्यशालामा नअटाएको भए सायद 'हाम्रा खेलहरु' का बारेमा उबेला बाल कविता फुर्दैन्थ्यो । सधै‌ झै, छोराछोरीको हातमा मोबाइलको साटो पुस्तक दिउँ । उनीहरुका आँखा र दिमाग झनै तेजिलो हुनेछन् । अघिल्ला तीन कृती... माथिका तीन पुस्तकहरु ' पाठीलाई स्वेटर, भान्छामा चुट्किला, देउता खुशी हुनुभयो' तलका पुस्तक पसलहरुमा यस अघि नै आइसकेका छन् । नयाँ पुस्तक...